سیمین دانشور را نخستین زن ایرانی می دانند که به طور حرفه ای به داستان نویسی رو آورد.

سیمین دانشور، داستان نویس ایرانی، عصر پنج شنبه ۱۸ اسفند پس از یک دوره بیماری در خانه اش در تهران از دنیا رفت.

او متولد هشتم اردیبهشت سال ۱۳۰۰ شمسی در شیراز بود.

خانم دانشور با تحصیل در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران، در رشته ادبیات فارسی دکترا گرفت، چند سالی به تحصیل در دانشگاه های آمریکا در رشته های زیبایی شناسی و نمایشنامه نویسی پرداخت و پس از بازگشت به ایران، در هنرستان هنرهای زیبا و دانشگاه تهران مشغول به تدریس شد.

"آتش خاموش" نخستین اثر داستانی او بود که در سال ۱۳۲۷ منتشر کرد. سیمین دانشور در همان سال با جلال آل احمد، نویسنده و مترجم ایرانی، آشنا شد و این آشنایی به ازدواج انجامید.

سووشون (انتشارات خوارزمی، چاپ تیر ۱۳۴۸) معروف ترین رمان اوست که در سال درگذشت جلال آل احمد، منتشر شد. این رمان به هفده زبان ترجمه شده است.

"شهری چون بهشت"، "به کی سلام کنم"، "جزیره سرگردانی"، "ساربان سرگردان" و مجموعه مقالات "شناخت و تحسین هنر" از دیگر آثار اوست.

سیمین دانشور همچنین با ترجمه آثاری از برنارد شاو (سرباز شکلاتی)، آنتوان چخوف (دشمنان)، آلن پیتون (بنال وطن)، ناتانیل هاثورن (داغ ننگ) و غیره در معرفی نویسندگان برجسته جهانی به مخاطبان فارسی زبان نقش موثری داشت.

سیمین دانشور عضو و نخستین رئیس کانون نویسندگان ایران بود.

فصل جدید در رمان نویسی ایران

منتقدان، آشنایی و همنشینی او با چهره های سرشناسی چون بدیع الزمان فروزانفر، صادق هدایت، فاطمه سیاح و نیما یوشیج را در شکل گیری شخصیت مستقل، نگاه واقع گرایانه و نثر ادبی او بی تاثیر نمی دانند.

رضا براهنی، نویسنده، شاعر و منتقد ادبی ساکن کانادا، به بی بی سی فارسی گفت:" دانشور با کتاب سووشون فصل جدیدی را در رمان نویسی ایران افتتاح کرد. سووشون بدون شک یکی از مهم ترین رمان های زبان فارسی است."

به گفته آقای براهنی، سیمین دانشور "آغاز کننده رمان زنانه در ایران است."

"روایت زن به وسیله زن با قصه سووشون شروع شده و لحن زنانه در داستان با زبان او شروع می شود."

محمدعلی سپانلو، شاعر، مترجم و منتقد ادبی مقیم تهران گفت: "سیمین دانشور را از بزرگ ترین نویسندگان ایرانی می دانم، در کنار هوشنگ گلشیری، محمود دولت آبادی، احمد محمود، و اسماعیل فصیح."

همچنین منیرو روانی پور، داستان نویس مقیم آمریکا، به بی بی سی فارسی گفت که آثار سیمین دانشور بر تعداد زیادی از نویسندگان ایرانی تاثیر گذاشته است. او با اشاره به رمان سووشون گفت: "خواندن این رمان باعث کشش به سوی ادبیات و علاقمندی به شناخت جامعه ام شد."

مجموعه "چهل طوطی" شامل داستان‌ها و افسانه‌های هندی با ترجمه مشترک سیمین دانشور و جلال آل‌احمد به تازگی پس از سال ها در ایران منتشر شده بود.

سیمین دانشور فرازهایی از خاطرات خود از زندگی با جلال آل احمد را در کتاب "غروب جلال" روایت کرده است؛ این زوج صاحب فرزند نمی شدند و جلال آل احمد نیز در کتاب "سنگی بر گوری" به روایت مشکلات مربوط به ناباروری و بخش هایی از زندگی خصوصی اش با سیمین دانشور پرداخته بود.

رمان "کوه سرگردان" سومین رمان از سه گانه داستانی "جزیره سرگردانی" و "ساربان سرگردان" است که هنوز منتشر نشده است.